Na telefonie proszę przesunąć tabelę w lewo.
Nazwisko, imię[1] |
Informacje biograficzne |
Dodatkowe dane[2] |
| Bartkowski Edmund Członek TTZ. W 1915 r. redaktor miesięcznika „Sztandar”. W 1913 r. założył drużynę skautową, prowadził ćwiczenia z harcerzami. |
Ur. 15.12.1894 r. w Chełmicach k. Inowrocławia. Mieszkaniec Nakła, syn nauczyciela. |
Po wydaleniu z Gimnazjum w Nakle zdał maturę w Rogoźnie. Przymusowo wcielony do armii niemieckiej, uzyskał stopień podporucznika artylerii. W 1918 r. wrócił do Nakła i rozpoczął działalność w Polskiej Organizacji Wojskowej przy Nakielskiej Radzie Ludowej. Dowódca powstania wielkopolskiego w Nakle. Dowodził walkami przeciw Niemcom na terenie Krajny. W okresie międzywojennym pełnił służbę wojskową w Gnieźnie, wykładał w Szkole Podchorążych we Włodzimierzu Wołyńskim. Awansował do stopnia pułkownika. Poległ 17.09.1939 r. pod Kowlem (Kresy). Jego imię nosi jedna z ulic w Nakle. |
| Bartkowski Wiktor Członek TTZ. Harcerz drużyny skautowej im. Tadeusza Kościuszki. |
Ur. w 1897 r., młodszy brat Edmunda. |
Wydalony z Gimnazjum w Nakle. W grupie 35 harcerzy brał udział w powstaniu wielkopolskim. Poległ 18.02. 1919 r. pod Radwankami k. Budzynia. |
| Bolewski Władysław Członek TTZ. |
Ur. 13.03.1878 r. w Jarocinie. Mieszkaniec Samostrzela. |
Po wydaleniu z Gimnazjum w Nakle zdał maturę w Gimnazjum w Krotoszynie. Ukończył studia medyczne w Poznaniu. W 1901 r. za działalność patriotyczną został skazany przez sąd pruski na rok więzienia. Gdy opuszczał więzienie, entuzjastycznie witał go tłum mieszkańców Poznania. Powitanie przekształciło się w wielką manifestację patriotyczną. W 1926 r. Wł. Bolewski był członkiem Komitetu Obchodów 50-lecia Gimnazjum w Nakle. Zmarł 1.04.1963 r. w Krotoszynie. |
| Codrow Józef Prezes TTZ w latach 1911-1912. |
Ur. 10.01.1893 r. w Dąbrówce. Mieszkaniec Nakła, później Kcyni. |
Zdał maturę w 1913 r. Podczas I wojny światowej wcielony do armii niemieckiej. Wkrótce zdezerterował. Organizował na Krajnie Drużyny Bartoszowe. W powstaniu wielkopolskim dowodził kompanią kcyńską. Zginął 8.01. w walkach o Szubin. Jego imię przyjęło Towarzystwo Powstańców Wielkopolskich w Kcyni. |
| Czeszewski Antoni Członek TTZ. |
Ur. 2.12. 1890 r. w Drążnie k. Wyrzyska. |
Wydalony z Gimnazjum w Nakle, maturę zdawał jako ekstern. Później proboszcz parafii lutowskiej. Zamordowany przez Niemców 1.09.1940 r. w Mauthausen. |
| Czeszewski Kazimierz Członek TTZ. |
Ur. 2.12.1881 r. w Drążnie k. Wyrzyska. |
Maturę zdał w Gimnazjum w Nakle w 1901 r. Studiował rolnictwo we Wrocławiu. Prawdopodobnie zamordowany przez Niemców 11.11.1939 r. w Paterku. |
| Czeszewski Stanisław Członek TTZ. |
Ur. w 1884 r. w Drążnie k. Wyrzyska. |
Rolnik. Zamordowany 1.10.1940 r. w obozie koncentracyjnym w Mauthausen. |
| Daszyński Kazimierz Prezes TTZ w latach 1915-1916. Członek redakcji „Sztandaru”. |
Ur. 31.01.1897 r. w Szkaradowie k. Szubina. |
Uczestnik powstania wielkopolskiego. Uzyskał wykształcenie prawnicze - prezes Sądu Okręgowego w Poznaniu. Zmarł 23.05.1978 r. w Poznaniu. |
| Glabisz Stefan Członek TTZ. |
Ur. 22.07.1882. w Kórniku, syn lekarza. |
Kontynuował naukę w Nakle po wydaleniu go z Gimnazjum w Inowrocławiu. Zdał maturę w 1904 r. Ukończył studia medyczne (w Lipsku, Berlinie i Monachium). Pracował jako laryngolog w Poznaniu. Zmarł w Poznaniu 27.01.1947 r. |
| Handke Grzegorz Członek TTZ. Członek redakcji „Sztandaru”. Zajmował się m.in. grafiką pisma. |
Ur. 27.09.1897 r. w Smogulcu k. Kcyni. |
Ukończył studia teologiczne. Objął probostwo inowrocławskie. Aresztowany przez Niemców w 1939 r., w latach 1940-45 więziony w obozach koncentracyjnych. Zmarł 12.10.1960 r. w Inowrocławiu. |
| Lakner Leon Członek TTZ. |
Ur. 7.05. w Potulicach. |
Po wydaleniu z Gimnazjum w Nakle zdał maturę w 1903 r. jako ekstern w Poznaniu. Uczestniczył w powstaniu wielkopolskim. W dwudziestoleciu międzywojennym ukończył medycynę i podjął pracę naukową. Wykładał stomatologię na Uniwersytecie w Poznaniu. W latach 1941-47 profesor stomatologii Polskiego Wydziału Lekarskiego w Klinice Stomatologicznej w Edynburgu w Szkocji. Ogłosił 49 prac naukowych w kraju i za granicą. Odznaczony Krzyżem POW, Krzyżem Walczących, Oznaką Orła, Złotym Krzyżem Zasługi. Zmarł w Poznaniu w 1962 r. |
| Ossowski Walerian Członek TTZ. |
Ur. 14.12.1884 r. w Przyjaźni k. Chojnic. |
Zdał maturę w Nakle w 1909 r. Ukończył studia teologiczne. Wyświęcony 9.03.1913 r., prefekt w Chełmnie, wikary w Gdańsku, Zblewie, Czersku, proboszcz w Nawrze i Brodnicy. Zamordowany 18.10.1940 r. w obozie koncentracyjnym w Stutthofie. |
| Pałżewicz Franciszek Prezes TTZ w 1910 r. |
Ur. 29.01.1891 r. w Wyrzysku. Syn nauczyciela z Wyrzyska. |
Zdał maturę w Gimnazjum w Nakle w 1913 r. Studiował prawo. |
| Pasternacki Apolinary Członek TTZ. |
Ur. 23.08.1895 r. we Wielowieżu k. Złotowa. |
W randze porucznika uczestniczył w wojnie polsko-bolszewickiej. Odznaczony Krzyżem Walecznych. W 1945 r. zesłany do łagru za Ural. Zmarł 29.12.1983 r. w Gdańsku Oliwie. |
| Pietrykowski Tadeusz Prezes TTZ w latach 1915-1916. |
Ur. 14.10.1895 r. w Gorzycach k. Żnina. |
Uczestnik powstania wielkopolskiego: walczył w Kcyni, pod Szczepicami, w Paterku. Ukończył studia prawnicze. Sędzia Sądu Okręgowego w Toruniu i wiceprokurator Sądu Okręgowego w Katowicach. Zginął w Kozielsku. |
| Pietrykowski Wincenty Prezes TTZ w 1917 r. |
Ur. 28.03.1898 r. w Gorzycach k. Żnina, młodszy brat Tadeusza. |
Zdał maturę w Gimnazjum w Nakle w 1917 r. Uczestnik powstania wielkopolskiego W okresie międzywojennym ukończył medycynę i pracował jako laryngolog w Rybniku. Zginął w Katyniu. |
| Radomski Wacław Prezes TTZ w latach 1912-1914. |
|
Poległ w wojnie polsko-bolszewickiej 13.08.1920 r. pod Radzyminem. |
| Różkowski Kazimierz Prezes TTZ w latach 1913-1914. Organizator drużyny strzeleckiej. |
Ur. 17.02.1894 r. w Szubinie. |
Kontynuował naukę w Nakle po wydaleniu go z Gimnazjum w Gnieźnie. W 1914 r. został relegowany z Gimnazjum w Nakle. Maturę uzyskał w 1924 r. jako ekstern w Pile. Skończył prawo na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Zmarł w Poznaniu 3.04.1964 r. |
| Rybka Kazimierz Członek TTZ. W 1913 r. zorganizował I Drużynę Skautową im Tadeusza Kościuszki. |
Ur. w 1895 r. w Nakle. |
Ukończył medycynę. Brał udział w powstaniu wielkopolskim jako lekarz. Zmarł 30.05. 1937 r. w Łobżenicy. |
| Sławiński Jan Członek TTZ. Drużynowy skautów w 1913 r. |
Ur. 13.05. 1895r. w m. Ujazd k. Kcyni. |
Dowodził kompanią powstańczą na północnym froncie nadnoteckim w 1919 r. W dwudziestoleciu międzywojennym poświęcił się karierze wojskowej. W 1939 r. w randze majora komendant Obrony Bydgoszczy. Zmarł w Poznaniu w 1981 r. |
| Susała Kazimierz Członek TTZ. W 1913 r. brał udział w tworzeniu Drużyny Skautowej im. Tadeusza Kościuszki. |
Ur. 19.02.1895 r. w Sadkach. Syn rolnika. |
Uczestnik powstania wielkopolskiego – wraz z braćmi Janem i Marcinem. Walczył na froncie północnym pod Mroczą i Wysoką. Brał udział w wojnie polsko-bolszewickiej jako dowódca Kompanii Strzelców Wielkopolskich. Poległ 17.09.1920 r. w Sławnie k. Kobrynia. |
| Szczęsny Dettloff Jeden z pierwszych działaczy i prezes w 1896 r. Koła Samokształceniowego im. Adama Mickiewicza. Delegat Czerwonej Róży na gimnazja okręgu północnego. |
Ur. 5.10.1878r. w Nakle, syn rymarza, mieszkaniec Nakła. |
Zdał maturę w Gimnazjum w Nakle w 1898 r. W 1901r. ukończył studia teologiczne. Studiował w Monachium i Wiedniu muzykologię, archeologię i historię sztuki. W 1914 r. uzyskał doktorat z filozofii i objął kierownictwo Galerii Mielżyńskich w Poznaniu. W 1919 r. rozpoczął wykłady na Uniwersytecie Poznańskim. Był inicjatorem założenia Szkoły Zdobniczej w Poznaniu.[3] Prowadził pracę naukową z zakresu archeologii, muzykologii, historii sztuki średniowiecza i gotyku. Posiadał bogaty dorobek naukowy. Podczas okupacji aresztowany i wysiedlony. W latach pięćdziesiątych został członkiem Polskiej Akademii Nauk. Posiadał tytuł Honorowego Obywatela Poznania. Był honorowym członkiem Towarzystwa Historyków Sztuki. Zmarł w Poznaniu 4.11.1961 r. |
| Szulczewski Bolesław Prezes Związku Czerwonej Róży w ostatnich latach XIX w. |
Ur. w Chwaliszewie k. Szubina. |
Wydalony z Gimnazjum w Nakle, maturę zdał w Brodnicy. |
| Szulczewski Bronisław Członek Związku Czerwonej Róży. |
Ur. 26.07.1878 w Chwaliszewie, brat Bolesława. |
Wydalony z Gimnazjum w Nakle, zdał maturę w innej szkole. Studiował medycynę w Poznaniu. Za działalność konspiracyjną w kręgach studenckich został skazany w 1901 r. na miesiąc więzienia. W 1904 r. uzyskał tytuł doktora medycyny w Wünsburgu. Brał udział w powstaniu wielkopolskim. Pełnił funkcję lekarza garnizonowego w Poznaniu. |
| Wrembel Wacław Członek TTZ. |
Ur. 9.09.1877 r. w m. Florynki k. Gostynia. |
Po wydaleniu z Gimnazjum w Gnieźnie od 1899 r. kontynuował naukę w Gimnazjum w Nakle. Zdał maturę w 1902 r. Ukończył studia medyczne. Pracował jako laryngolog w Toruniu. |
[1] J. Znaniecka, „Filomaci z Nakła. Towarzystwo im. Tomasza Zana (TTZ) w Gimnazjum w Nakle w okresie zaboru pruskiego.” [w:] „Tygodnik Nakielski”, nr 10, nr 12, nr 13, nr 15, 1997 r. Materiały oparte m. in. na: Szews J., Słownik biograficzny członków Towarzystwa Tomasza Zana w Wielkim Księstwie Poznańskim w latach 1850-1918.
[2] Dane podane z pamięci przez Tadeusza Pietrykowskiego i Konstantego Rohloffa [w:] Znaniecka J., Gimnazjum i Liceum im. Bolesława Krzywoustego w Nakle n/Not. w latach 1876-1976, op. cit., s. 21 oraz Znaniecka J., „Filomaci z Nakła. Towarzystwo im. Tomasza Zana (TTZ) w Gimnazjum w Nakle w okresie zaboru pruskiego.” [w:] „Tygodnik Nakielski”, nr 10, nr 12, nr 13, nr 15 z 1997 r. Materiały oparte na: J. Szews, Słownik biograficzny członków Towarzystwa Tomasza Zana w Wielkim Księstwie Poznańskim w latach 1850-1918.
[3] Podgóreczny J., Niepospolici ludzie Kujaw i Pomorza, op. cit., s. 73.